Ορθορεξία: Μια νέα διατροφική διαταραχή

Μία "νέα" διατροφική διαταραχή, η νευρική ορθορεξία, έρχεται να προστεθεί στον κατάλογο του τομέα της διατροφής.

O όρος νευρική ορθορεξία διατυπώθηκε για πρώτη φορά το 1997 από τον Dr. Steven Bratman, σύμφωνα με τον οποίο η νευρική ορθορεξία είναι η μανία κατανάλωσης μόνο υγιεινών τροφών, κυρίως βιολογικών ή οργανικών και η αποφυγή κατανάλωσης τροφών αυξημένων σε λιπαρά ή εκείνων που περιέχουν πρόσθετα ή συντηρητικά.

Τα άτομα με νευρική ορθορεξία έχουν περιγραφεί ως ψυχαναγκαστικές προσωπικότητες που θέλουν να...
έχουν τον έλεγχο των καταστάσεων και να διατηρούν σε καλά επίπεδα την υγεία τους. Τα άτομα αυτά αισθάνονται καλά όταν στη διατροφή τους υπάρχουν οι επιτρεπτές υγιεινές τροφές, ενώ αν καταναλώσουν τροφή που να περιέχει πρόσθετα, συντηρητικά ή χρώματα αισθάνονται ιδιαίτερα άσχημα, νιώθουν τύψεις και ενοχές και ανησυχούν για την υγεία τους.

  
Τα χαρακτηριστικά της νευρικής ορθορεξίας

  
Ένα υγιεινό - ισορροπημένο διαιτολόγιο, πληρέστατο σε θρεπτικά συστατικά, είναι απολύτως αποδεκτό και χρήσιμο.
Μπορούμε να μιλάμε για νευρική ορθορεξία, όμως,  όταν η τήρηση αυτού διαιτολογίου αποτελεί ακραία και απόλυτη θέση του ατόμου, που το ακολουθεί, με χαρακτηριστικά όπως π.χ. :

  
* Η επίμονη σκέψη σχετικά με τη δίαιτα περισσότερο από τρεις ώρες ημερησίως,

 * Ο σχεδιασμός-προγραμματισμός γευμάτων πολλές ημέρες πριν από την κατανάλωσή τους,

 * Η θρεπτική αξία του γεύματός είναι περισσότερο σημαντική από την ευχαρίστηση της κατανάλωσής του,

* Το έντονο αίσθημα αυτοπεποίθησης, όταν το άτομο τρώει υγιεινά,

 * Η παύση κατανάλωσης τροφίμων που έδιναν απόλαυση και η αντικατάστασή τους από «σωστά» τρόφιμα,

 * Η αντικοινωνική συμπεριφορά του ατόμου, επειδή το είδος διατροφής καθιστά δύσκολο το να φάει έξω,

* Οι έντονες ενοχές, όταν «χαλάει» η διατροφή,

* Η εκτίμηση της θρεπτικής αξίας των τροφίμων πάντοτε πριν από το φαγητό,

* Η ευτυχία και ο πλήρης έλεγχος, όταν τρώει «υγιεινά»,

* Το υποτιμητικό βλέμμα προς τους ανθρώπους, που δεν έχουν κανέναν έλεγχο στο τι τρώνε.

"Οι ορθορεκτικοί ακολουθούν με θρησκευτική ευλάβεια τους κανόνες τροφίμων και καμαρώνουν πολύ γι' αυτό. Πολλές φορές, όσο πιο δύσκολοι οι κανόνες, τόσο μεγαλύτερη ικανοποίηση για την τήρησή τους, παρόλο το τίμημα.
Αυτοί οι κανόνες καθορίζουν, αν μπορούν, τι μπορούν και πόσο μπορούν φάνε κάποιο είδος τροφίμου. Μάλιστα, η εμμονή σε μια τέλεια δίαιτα είναι μερικές φορές τόσο έντονη, που όταν παραβιάζονται οι κανόνες της, ο ορθορεκτικός επιβάλει στον εαυτό του τιμωρίες. Π.χ. 'έφαγα μισό σοκολατάκι και για αυτό την υπόλοιπη ημέρα δεν έφαγα απολύτως τίποτα'! Ένα ακόμη χαρακτηριστικό τους είναι ότι θυμούνται και περιγράφουν με λεπτομέρειες τις 'σωστές' και 'υγιεινές' επιλογές τους. Π.χ., 'έχω να βάλω στο στόμα μου γλυκό εδώ και 2.5 χρόνια. Τελευταία φορά που έφαγα ήταν μια σειρά σοκολάτα κουβερτούρα, το Μάιο του 2008'! Και φυσικά η δήλωση γίνεται με χαμόγελο, περιμένοντας την έκπληξη του συνομιλητή τους για το κατόρθωμά τους και την επιβράβευση".

Τρώμε κάθε μέρα 46 κουταλιές ζάχαρη εν αγνοία μας !

Στη μελέτη που έγινε από το 1999 έως το 2006, συμμετείχαν 6.000 ενήλικες άνδρες και γυναίκες και βρέθηκε ότι από τη ζάχαρη που περιέχονται στα είδη διατροφής, όπως χυμοί, σάντουιτς, αναψυκτικά κ.ά. χωρίς να το γνωρίζουμε προσλαμβάνουμε καθημερινά από 46 έως 3 κουτάλια του γλυκού ζάχαρη.
Δεν καταμετρήθηκε η ζάχαρη που προσλαμβάνεται καθημερινά από...
φυσικές πηγές όπως είναι τα φρούτα και οι φυσικοί φρεσκοστυμμένοι χυμοί.
«Είναι ιδιαιτέρως σημαντικό να διαβάζουμε τις ετικέτες των τροφίμων, όχι μόνο για τα λιπαρά και τις θερμίδες, αλλά και για τα γλυκαντικά συστατικά που περιέχουν και να προσέχουμε την καθημερινή πρόσληψη», εξηγεί η καθηγήτρια MiriamVosαπό την παιδιατρική ομάδα της Ιατρικής Σχολής Emoryστις ΗΠΑ.
Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση Journal of American Medical Association.

Περισσότερη  ζάχαρη και αλάτι και στα δημητριακά
Την ίδια στιγμή, έτερη έρευνα που έγινε από βρετανούς επιστήμονες, απέδειξε πως κάποια δημητριακά (δείτε εδώ τη λίστα) που πωλούνται ως διαιτητικά ή υγιεινά περιέχουν περισσότερη ζάχαρη από ότι οι λουκουμάδες, κέικ, παγωτά και άλλα «δηλωμένα» γλυκά επιδόρπια.
«Οι καταναλωτές πιστεύουν ότι τα δημητριακά είναι υγιεινή επιλογή απλώς και μόνο επειδή τα περισσότερα από αυτά προβάλλονται από τους μηχανισμούς προώθησης ως πιο υγιεινά από τα υπόλοιπα προϊόντα» εξηγεί ο εκπρόσωπος της «supermarket.co.uk», βρετανικής οργάνωσης καταναλωτών , που διεξήγαγε την έρευνα.
Η έρευνα έδειξε επίσης ότι όχι μόνο η ζάχαρη, αλλά και το αλάτι ήταν περισσότερο από τα αναμενόμενα επίπεδα σε πολλές μάρκες δημητριακών.

It’s party time! Ξέρεις όμως πόσες θερμίδες έχει το ποτό σου;

Λοιπόν... Θα βγεις και φυσικά θα πιείς. Όταν το κέφι φουντώνει ούτε που σκέφτεσαι τις συνέπειες. Απλά διασκεδάζεις. Και πολύ καλά κάνεις...


Μήπως όμως -έτσι λίγο- να σκεφτείς πόσες θερμίδες έχει το κάθε ποτό; Μήπως να το μετριάσεις λίγο;

ΠΟΤΑ ΚΑΙ ΘΕΡΜΙΔΕΣ

Με τη πολύτιμη βοήθεια του Νικόλαου Κριαρά βρήκαμε τις θερμίδες για τα πιο συνηθισμένα ποτά και cocktail που θα παραγγείλεις αυτές τις γιορτές.

“Ανάλογα με το κάθε ποτό, δεχόμαστε τις ανάλογες θερμίδες. Όλα τα ποτά περιέχουν αρκετή ποσότητα ζάχαρης. Είναι πλήρως κενά, ως προς τις βιταμίνες - ίχνοστοιχεία - μέταλλα, ιδιαίτερα τα σκληρά ποτά” εξηγεί ο διαιτολόγος διατροφολόγος Νικόλαος Κριαράς

Βότκα-τζιν-ρούμι: 115 θερμίδες
1 ποτήρι μαρτίνι: 120θερμίδες
1 ποτήρι μπύρα: 110 θερμίδες
*Σημείωσε πως η μπύρα προσφέρει ιδιαίτερα ευεργετικά συστατικά στην ανάπτυξη του ανθρώπινου οργανισμού

Κρασί. Το κρασί αποδίδει διαφορετικές θερμίδες ανάλογα με το είδος του:
- 1 ποτήρι λευκό κρασί: 60 θερμίδες
- 1 ποτήρι κόκκινο: 75 θερμίδες
- 1 ποτήρι γλυκό κρασί: 140 θερμίδες
- 1 Ποτήρι Σαμπάνια: 90 θερμίδες

Λικερ/Κονιάκ: 100 θερμίδες

Cocktails : “Τα ποτά γίνονται πιο παχυντικά αν περιέχουν αναψυκτικό ή χυμούς ή αν συνδυάζονται από 2 ποτά και πάνω” εξηγεί ο Νικόλαος Κριαράς. Όλα αυτά φυσικά έχουν να σου πουν πως τα αγαπημένα σου cocktail είναι ιδιαίτερα παχυντικά.

- Pina Colada: 260 θερμίδες
- Gin & Tonic: 170 θερμίδες
- Tequila Sunrise: 190 θερμίδες
- Manhattan: 183 θερμίδες
- Margarita: 185 θερμίδες
- Cosmopolitan: 151 θερμίδες

Παραδοσιακά ποτά: Αν από την άλλη είσαι πιο πολύ του μεζέ και του παραδοσιακού θα πρέπει να ξέρεις πως ένα μόνο σφηνάκι τσίπουρο, τσικουδιά ή ούζο θα σου προσθέσει 150 θερμίδες.

Extra tip: Υπολόγισε στα παραπάνω πως κάθε τι που προσθέτεις στο ποτό σου αυξάνει τις θερμίδες. Αν λοιπόν θέλεις να προσθέσεις αναψυκτικό στο ποτό σου, αυτό σημαίνει 80 θερμίδες. Αντίστοιχα κάποιος χυμός δίνει επιπλέον 30 θερμίδες.

ΚΑΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΞΗΡΟΥΣ ΚΑΡΠΟΥΣ;

Πόσες φορές μπόρεσες να αντισταθείς στα αλμυρά φυστίκια που συνοδεύουν το ποτό σου; Ή ακόμη στις λαχταριστές πράσινες ελιές που σου σερβίρουν μαζί του; Μόλις 10 ξηροί καρποί έχουν 130 θερμίδες, ενώ και οι ελιές – 6 ελιές – θα σου προσθέσουν 40 θερμίδες.

ΜΕΤΡΗΣΕ ΜΟΝΗ ΣΟΥ ΤΙΣ ΘΕΡΜΙΔΕΣ

Συμβουλέψου τις πληροφορίες στο μπουκάλι, οι οποίες και θα σου δώσουν τον βαθμό του αλκοόλ επί τις εκατό. Πολλαπλασίασε λοιπόν την ποσότητα του αλκοόλ σε ml (συνήθως ένα ποτό είναι 100 ml) με τον βαθμό του αλκοόλ και διαίρεσε το αποτέλεσμα με το 100. Πολλαπλασιάζοντας το αποτέλεσμα αυτό με τον αριθμό 7, θα βρεις ακριβώς πόσες θερμίδες έχει το ποτό σου.

Κάνετε δίαιτα; Πιείτε νερό !

Αµερικανοί ερευνητές παροτρύνουν αυτούς που κάνουν δίαιτα να πίνουν 2 ποτήρια νερό πριν από το φαγητό προκειµένου να χάσουν πιο εύκολα βάρος.

Έρευνα του Κέντρου Έρευνας ∆ιατροφής και Παχυσαρκίας του Πανεπιστηµίου της Βόρειας Καρολίνα έδειξε πως όσοι πίνουν νερό πριν από τα γεύµατά τους χάνουν σχεδόν 30% περισσότερο βάρος σε σύγκριση µε εκείνους που ξεκινούν το φαγητό τους αµέσως. Η στρατηγική είναι απλή αλλά αποτελεσµατική, καθώς η...
κατανάλωση νερού πριν φάµε γεµίζει το στοµάχι, µειώνει το αίσθηµα της πείνας και µας κάνει να τρώµε λιγότερο. Όσοι µάλιστα εντάσσουν το νερό στις διατροφικές τους συνήθειες και µετά το τέλος της δίαιτας έχουν περισσότερες πιθανότητες να διατηρήσουν το βάρος τους, καθώς τείνουν να καταναλώνουν λιγότερα αναψυκτικά και περισσότερα φρούτα και λαχανικά. Το αρνητικό της συγκεκριµένης µεθόδου όµως είναι πως φαίνεται να «δουλεύει» µόνο σε άτοµα άνω των 35 ετών, καθώς τότε το στοµάχι αργεί να αδειάσει το νερό, σε αντίθεση µε τις πιο νεαρές ηλικίες κατά τις οποίες το νερό φεύγει σχεδόν αµέσως.

Τρώγοντας (μπροστά από τον Η/Υ) ανοίγει η όρεξη!

Πόσοι από εμάς δεν είμαστε γεμάτοι σοκολάτες από το ένα χέρι ενώ με το άλλο προσπαθούμε να γράψουμε κάτι στον υπολογιστή; Μάλλον η πλειοψηφία αυτών που διαβάζετε τώρα το άρθρο το έχετε ζήσει… Ίσως μερικοί είχατε σοκολάτες και στα δύο χέρια!! Έρευνα στο πανεπιστήμιο του Bristol όμως έρχεται να μας απογοητεύσει και να μας αποτρέψει από το να ξαναζήσουμε ανάλογες στιγμές.

Πως κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα; Ζήτησαν από την μια ομάδα συμμετεχόντων να φάνε το γεύμα τους παίζοντας πασιέντζα στον...
Η/Υ ενώ από την άλλη ομάδα απλά να φάει χωρίς να κάνει κάτι άλλο ταυτόχρονα. Οι ερευνητές κατάλαβαν ότι η πρώτη ομάδα κάθε άλλο παρά πλήρης ένιωθε από το γεύμα της. Επίσης, μισή ώρα μετά η ίδια ομάδα άρχισε να καταναλώνει ενδιάμεσα γεύματα ενώ επιπρόσθετα δεν θυμόταν και το τι έφαγε το μεσημέρι!

Έτσι, οι ερευνητές συμπέραναν ότι η απόσπαση της προσοχής που προκαλεί ο Η/Υ μπορεί να οδηγήσει στην κατανάλωση περισσότερης τροφής αργότερα την ίδια ημέρα και κατά συνέπεια στην παχυσαρκία. Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει παρόμοια επίδραση και στους ανθρώπους που τρώνε βλέποντας τηλεόραση. Η πιο πρόσφατη έρευνα επεκτείνει αυτές τις διαπιστώσεις, δείχνοντας πως και άλλες δραστηριότητες μπροστά από μια οθόνη μπορούν να επηρεάσουν την πρόσληψη τροφής, με απροσδόκητους τρόπους.

Ο επικεφαλής Dr Jeff Brunstrom αναφέρει “Αυτή η έρευνα επιβεβαιώνει πως η μνήμη και η προσοχή παίζουν ρόλο στην όρεξη και στο μέγεθος του γεύματος των ανθρώπων”

Η Ελληνική διατροφή νικά και το ... Αλτσχάιμερ

Οι άνθρωποι που τρώνε και πίνουν όπως οι Έλληνες, έχουν αυξημένες πιθανότητες να έχουν πιο καθαρό μυαλό, όταν γεράσουν, και να αποφύγουν την άνοια και το Αλστχάιμερ, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, η οποία έρχεται να...
προσθέσει μια ακόμη «ψηφίδα» στο «παζλ» των πολλών ωφελειών από την μεσογειακού τύπου δίαιτα, τόσο για το σώμα γενικά, όσο και για τον εγκέφαλο ειδικότερα.

Οι ερευνητές, υπό την Κριστίνα Τάνγκνι του Ιατρικού Κέντρου του πανεπιστημίου Ρας του Σικάγο, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο περιοδικό κλινικής διαιτολογίας “American Journal of Clinical Nutrition”, σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερ, μελέτησαν τις διατροφικές συνήθειες και τις νοητικές λειτουργίες περίπου 4.000 ατόμων στις ΗΠΑ, ηλικίας άνω των 65 ετών.

Οι επιστήμονες χώρισαν τους εθελοντές σε δύο ομάδες από άποψη διατροφής. Η μία ακολούθησε πιστά την παραδοσιακή διατροφή του ελληνικού πληθυσμού (περισσότερα λαχανικά, φρούτα, ελαιόλαδο, θαλασσινά και μέτρια κατανάλωση κρασιού και κόκκινου κρέατος), ενώ η άλλη ομάδα την τυπική αμερικανική, που δίνει λιγότερη έμφαση σε ψάρια και λαχανικά. Κάθε τρία χρόνια οι ερευνητές αξιολογούσαν τις νοητικές επιδόσεις των συμμετεχόντων μέσω τεστ μνήμης, βασικών μαθηματικών κ.α.

Διαπιστώθηκε ότι όσοι είχαν ακολουθήσει πιο πιστά την ελληνική διατροφή, είχαν διαχρονικά τη βραδύτερη επιδείνωση των νοητικών/γνωστικών λειτουργιών τους, άσχετα από άλλους παράγοντες, όπως το επίπεδο μόρφωσης. Αντίθετα, τα άτομα που είχαν ακολουθήσει πιστά τις οδηγίες της αμερικανικής δίαιτας, δεν έδειξαν να έχουν κάποια ωφέλεια από πλευράς επιβράδυνσης της έκπτωσης των εγκεφαλικών λειτουργιών τους.

Οι ερευνητές αποδίδουν, μεταξύ άλλων, την ανωτερότητα της ελληνικής διατροφής στον δυνητικά προστατευτικό ρόλο του κρασιού έναντι της εγκεφαλικής φθοράς, ενώ παράλληλα οι παραδοσιακές μεσογειακές τροφές μειώνουν το οξειδωτικό στρες για τον οργανισμό και την χρόνια φλεγμονή, που παίζουν ρόλο στην εμφάνιση της άνοιας και της νόσου Αλτσχάιμερ.

Η νέα μελέτη, σύμφωνα με την Τάνγκνι, είναι συνεπής με τα ευρήματα προηγούμενων ερευνών στις ΗΠΑ και τη Γαλλία, που έχουν επίσης διαπιστώσει μειωμένο κίνδυνο για τον εγκέφαλο χάρη στην μεσογειακή διατροφή. Προηγούμενες έρευνες έχουν επίσης διαπιστώσει ότι η ελληνική και γενικότερα η μεσογειακή διατροφή συνδέονται με μικρότερο κίνδυνο καρδιοπάθειας, καρκίνου και διαβήτη.

Πάντως, οι αμερικανοί ερευνητές συνιστούν περαιτέρω έρευνες για να επιβεβαιωθεί ότι αν κανείς τρώει και πίνει σαν Έλληνας, θα κρατήσει κοφτερό το μυαλό του μέχρι τα βαθιά γεράματα.