Δευτέρα 1 Οκτωβρίου 2012

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ω-3 ΚΑΙ ω-6 ΛΙΠΑΡΩΝ ΟΞΕΩΝ


Οι θετικές επιδράσεις που επιφέρει στην υγεία η κατανάλωση ω-3 λιπαρών οξέων έχουν λάβει μεγάλη δημοσιότητα. Ωστόσο, τα ω-6 λιπαρά οξέα εμφανίζονται με μικρότερη συχνότητα στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Τι είναι, λοιπόν, τα λιπαρά οξέα και γιατί είναι σημαντικό να έχουμε μια καλή ισορροπία στην πρόσληψη των παραπάνω τύπων λιπαρών οξέων;
Τα ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα είναι σημαντικά συστατικά στις μεμβράνες των κυττάρων και πρόδρομες ενώσεις πολλών ουσιών στον οργανισμό, όπως ουσιών που εμπλέκονται στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και τη φλεγμονώδη απόκριση του οργανισμού. Υπάρχουν ενδείξεις ότι τα ω-3 λιπαρά οξέα βοηθούν στην προστασία ενάντια στις καρδιαγγειακές παθήσεις και είναι γνωστά για τις αντιφλεγμονώδεις δράσεις τους, οι οποίες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στις παραπάνω, αλλά και σε πολλές άλλες παθήσεις. Υπάρχει ένα συνεχώς αυξανόμενο ενδιαφέρον για τον ρόλο των ω-3 λιπαρών οξέων στην πρόληψη του σακχαρώδους διαβήτη και συγκεκριμένων τύπων καρκίνου. Οι περισσότερες έρευνες δείχνουν ότι τα ω-3 λιπαρά οξέα έχουν αντιοξειδωτικές και αντι-φλεγμονώδεις ιδιότητες γεγονός που τα καθιστά σημαντικούς παράγοντες προστασίας από τις χρόνιες ασθένειες, όπως:
·        τα κακοήθη νεοπλάσματα,
·        ο διαβήτης,
·        εκφυλιστικές ασθένειες,
·        Alzheimer και
·        η αρθρίτιδα .


Το ανθρώπινο σώμα είναι ικανό να παράγει όλα τα λιπαρά οξέα που χρειάζεται, εκτός από δύο: το λινελαϊκό οξύ (LA), ένα ω-6 λιπαρό οξύ, και το α-λινολεϊκό οξύ (ALA), ένα ω-3 λιπαρό οξύ. Τα παραπάνω είναι αναγκαίο να λαμβάνονται μέσω της διατροφής και γι’ αυτό τον λόγο ονομάζονται «απαραίτητα λιπαρά οξέα». Και τα δύο είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη και ανάπλαση του οργανισμού, ενώ χρησιμοποιούνται επιπρόσθετα και για τη σύνθεση άλλων λιπαρών οξέων
Κυριότερες πηγές ω-3 και ω-6 λιπαρών οξέων:
  • ξηροί καρποί-πχ τα καρύδια, τα αμύγδαλα, ηλιόσποροι κ.α. (εκτός από φιστίκια κάσιους)
  • ψάρια και ειδικότερα τα λιπαρά (γαύρος, σαρδέλες, σκουμπρί, σολομός, πέστροφα, μπακαλιάρος, τόνος, γλώσσα, ρέγγα, αντζούγιες κλπ)
  • θαλασσινά (αστακός καβούρια,, μύδια, καλαμάρια, γαρίδες, κλπ)
  • σπανάκι και άλλα πράσινα φυλλώδη λαχανικά
  • ελαιόλαδο
  • σπόρος λιναριού είναι η πιο πλούσια φυτική πηγή των ω-3 λιπαρών οξέων. Δύο κουταλιές της σούπας μας δίνουν έως 3,5γρ ω-3 λιπαρά!
  • ηλιέλαια και μαργαρίνες (καλό είναι να χρησιμοποιείτε το ελαιόλαδο όπου είναι δυνατόν)
Ελλείψεις των ω-3 και ω-6 πολυακόρεστων λιπιδίων και οι επιπτώσεις τους στην υγεία:

Έλλειψη των  ω6 από την διατροφή μπορεί να οδηγήσει σε δερματικές αλλοιώσεις. Έλλειψη των ω3 μπορεί να προκαλέσει λεπτές νευρολογικές ή οφθαλμολογικές παθήσεις. Γενικά, η έλλειψη των πολυακόρεστων λιπιδίων μπορεί να προκαλέσει μειωμένη ανάπτυξη, στείρωση, δερματικές παθήσεις, νεφρικές και ηπατικές παθήσεις. Βέβαια, σπάνια βλέπουμε τέτοιες ελλείψεις παρά μόνο σε βρέφη ή νοσοκομειακούς ασθενείς που δεν παίρνουν τα κατάλληλα ροφήματα/τρόφιμα.